โรคสมองเสื่อมไม่ใช่โรคเดี่ยวๆ แต่เป็นคำทั่วไปที่ใช้เรียกกลุ่มอาการต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นกับผู้ป่วยโรคต่างๆ รวมถึงโรคอัลไซเมอร์ โรคต่างๆ ที่จัดอยู่ในกลุ่ม "โรคสมองเสื่อม" เกิดจากการเปลี่ยนแปลงที่ผิดปกติของสมอง อาการของโรคสมองเสื่อมทำให้ความสามารถในการคิดลดลง ซึ่งเรียกอีกอย่างว่าความสามารถในการรับรู้ รุนแรงถึงขั้นทำให้ชีวิตประจำวันและการทำงานอิสระได้รับผลกระทบ นอกจากนี้ยังส่งผลต่อพฤติกรรม ความรู้สึก และความสัมพันธ์ด้วย

โรคอัลไซเมอร์คิดเป็น 60-80% ของผู้ป่วยทั้งหมด โรคหลอดเลือดสมองเสื่อม ซึ่งเกิดจากการมีเลือดออกในระดับจุลภาคและการอุดตันของหลอดเลือดในสมอง เป็นสาเหตุที่พบบ่อยเป็นอันดับสองของโรคสมองเสื่อม ผู้ที่ประสบกับการเปลี่ยนแปลงของสมองจากโรคสมองเสื่อมหลายประเภทพร้อมกันจะมีอาการสมองเสื่อมแบบผสม มีภาวะอื่นๆ อีกมากมายที่อาจทำให้เกิดอาการของความบกพร่องทางการรับรู้ แต่ไม่ใช่โรคสมองเสื่อม รวมถึงภาวะบางอย่างที่สามารถรักษาให้หายได้ เช่น ปัญหาต่อมไทรอยด์และการขาดวิตามิน

ภาวะสมองเสื่อมมักถูกเรียกผิดๆ ว่า "ความชรา" หรือ "ภาวะสมองเสื่อมในวัยชรา" ซึ่งสะท้อนถึงความเชื่อที่ไม่ถูกต้องซึ่งแพร่หลายในอดีตว่าความเสื่อมถอยทางจิตที่ร้ายแรงเป็นส่วนหนึ่งของวัยชราตามปกติ