อาการของภาวะสมองเสื่อม (Dementia) ไม่ได้มีเพียงแค่การหลงลืมเท่านั้น แต่ยังส่งผลกระทบต่อความสามารถทางความคิด พฤติกรรม และการใช้ชีวิตประจำวันของผู้ป่วย อาการเหล่านี้จะค่อยๆ แย่ลงเมื่อเวลาผ่านไป ซึ่งอาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคลขึ้นอยู่กับชนิดของภาวะสมองเสื่อม
โดยทั่วไปแล้ว เราสามารถสังเกตอาการได้จากหลายด้าน ดังนี้:
1. อาการด้านความจำและการคิด (Cognitive Symptoms)
ความจำเสื่อม: ลืมเรื่องที่เพิ่งเกิดขึ้น เช่น ลืมว่าเพิ่งกินข้าวหรือคุยโทรศัพท์ไปเมื่อไม่นานมานี้ แต่ยังสามารถจำเรื่องราวในอดีตได้ดี
สับสนเรื่องเวลาและสถานที่: หลงวัน ลืมเดือน หรือจำไม่ได้ว่าอยู่ที่ไหน แม้จะเป็นสถานที่ที่คุ้นเคย
มีปัญหาด้านการใช้ภาษา: นึกคำพูดไม่ออก พูดคำซ้ำๆ หรือใช้คำผิดความหมาย ทำให้การสื่อสารทำได้ยากขึ้น
ตัดสินใจและวางแผนได้แย่ลง: มีความยากลำบากในการจัดการเรื่องการเงิน การวางแผนทำกิจกรรมต่างๆ หรือแก้ปัญหาที่เคยทำได้เป็นประจำ
ทำกิจกรรมที่คุ้นเคยไม่ได้: มีปัญหาในการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การทำอาหาร การขับรถ หรือใช้เครื่องมือต่างๆ
2. อาการด้านพฤติกรรมและอารมณ์ (Behavioral and Psychological Symptoms)
บุคลิกภาพและพฤติกรรมเปลี่ยนไป: จากคนอารมณ์ดีกลายเป็นคนหงุดหงิดง่าย หรือจากคนที่ไม่ชอบเข้าสังคมกลายเป็นคนเข้าสังคมมากขึ้น
ซึมเศร้าและวิตกกังวล: มีอาการเศร้าสร้อย หมดกำลังใจ หรือแสดงความรู้สึกหวาดกลัวและกังวลอย่างไม่มีเหตุผล
อาการก้าวร้าวหรือหงุดหงิดง่าย: แสดงความไม่พอใจหรือโกรธออกมาอย่างรุนแรง
มีพฤติกรรมซ้ำๆ: เช่น เดินไปมาไม่หยุด พูดประโยคเดิมซ้ำๆ หรือเก็บของบางอย่างไว้กับตัวตลอดเวลา
อาการหลงผิดหรือเห็นภาพหลอน: คิดว่ามีคนมาขโมยของ หรือเห็นสิ่งที่ไม่เป็นความจริง
3. อาการด้านการใช้ชีวิตประจำวัน (Functional Symptoms)
ดูแลตัวเองไม่ได้: ต้องการความช่วยเหลือในการทำกิจวัตรประจำวัน เช่น การอาบน้ำ แต่งตัว หรือเข้าห้องน้ำ
มีปัญหาในการเคลื่อนไหว: มีอาการเดินช้าลง ทรงตัวลำบาก หรือเดินแบบเซๆ
ความอยากอาหารเปลี่ยนไป: อาจจะกินน้อยลงมากหรือไม่ยอมกินเลย หรือบางครั้งก็กินจุจนเกินปกติ